Veldnamen

Zoeken Veldnamen

Veldnamen

Een veldnaam is de naam van een stuk grond (weiland, bouwland, bos en dergelijke), maar evenzeer in de praktijk van een veldwerker de naam van een moeras, poel, sloot, beekje, weg, steen, huis, boerderij, brug, soms zelfs van een afzonderlijke boom of struik.

Soorten veldnamen

Het verschil van hoog naar laag;
De gesteldheid van de bodem;
De begroeiing;
Het gebruik van de bodem;
De dieren die er huizen;
De dieren die men er laat grazen;
De grootte;
De vorm;
De ligging;
De afsluiting, omheining, grens(- teken);
Het water;
De weg, dam, brug, sluis;
Een bouwsel;
De bezitter of gebruiker;
De betaalwijze;
Een maat.

Hoe komt een veldnameninventarisatie tot stand?
De veldwerker gaat, voorzien van bijvoorbeeld kadasterkaarten of kaarten van de Cultuurtechnische Dienst de informanten langs zoals:

Boeren;
Jachtopzieners;
Boswachters.

Met de informanten worden gesprekken gevoerd over:

Hoe wordt (werd) het perceel gebruikt?
De grondsoort;
Verdwenen percelen.

De taak van de veldwerker is veldnamen te verzamelen, maar niet te verklaren. Inventarisatie en naamsverklaring mogen nooit door elkaar lopen. Het P.J. Meertens Instituut te Amsterdam kan onderzoekers voorzien van fiches, bemiddelen bij de aanschaf van de benodigde kaarten en verdere informatie verschaffen. Bij de uitgave van het Basismateriaal Veldnamenatlas van de gemeente Ede werden de minuutplans uit 1832 van de vijf kadastrale gemeenten als ondergrond gebruikt. De veldnamen zijn afkomstig uit:

De kadastrale atlassen 1832;
De verpondingsregisters van het ambt Ede;
De notariële akten van de standplaatsen Ede en Lunteren;
Bedrijfskaarten van het Edesche Bosch;
Kaarten uit het archief van het Burgerweeshuis te Arnhem;
Het Kadaster te Arnhem;
De hakhoutboeken van huize `Kernhem`.

De veldnamen werden in overlay aangebracht op de minuutplans. Het belang van de Edese veldnameninventarisatie is, dat de historische of genealogische onderzoeker nu in 1 klap heeft:

Een veldnaam;
Een kadastraal nummer;
Een eigenaar of gebruiker;
De grootte;
Het gebruik;
Belastinggegevens.

In samenhang met de reconstructie der huisnummering 1962 – met als één van de belangrijkste bronnen de belastingkohieren – van de heer J.G. Hartgers te Ede kunnen ook de bewoners van een groot aantal boerderijen of huizen getraceerd worden.

Getoonde foto
GA15225


Rubriek	:	Landbouw en visserij, natuurbeheer en milieu

Gebruikte bronnen

Elsevier alfabetische plaatsnamengids van Nederland
Lexicon van Nederlandse toponiemen tot 1200 door R.E. Künzel, D.P. Blok en J.M. Verhoeff	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB25151432
Landschap en plaatsnamen van de West-Veluwe door D. Otten	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB25151555
Vernoemingsnamen: een onderzoek naar de rol van de vernoeming in de Nederlandse toponymie.
Veldnamen in Nederland door M. Schönfeld	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB25158618
Een Veluws dorp : een herinneringswerk voor Ir. M.M. van Hoffen door Stichting Oud Bennekom	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB25161859
Toponymie van Bennekom. Blzn. 95 – 135 door	A.W. Edelman-Vlam en C.H. Edelman
Basismateriaal Veldnamenatlas van de gemeente Ede : 1. Beschrijvingen door G.A. Ossenkoppele	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB25151536
Een toponiemen kaart van het dorp Bennekom en het gebied ten westen daarvan: de Kraats. De kaart staat bekend als "de Van Hoffenkaart" en is voorzien van boerderij-, streek-, veld- en perceelnamen.	https://hdl.handle.net/21.12142/GEB1284245

Geschreven door Evert Somer op 2005

Locatie op kaart

Link Embed Dossiers

Embed