Resultaten: 14
| Icoon | Beschrijving | Plaats |
|---|---|---|
| Boominscripties in het Planken Wambuis Tijdens een wandeling in 2002 in het Planken Wambuis werd mijn aandacht getrokken door enkele boominscripties die vanaf het pad duidelijk zichtbaar waren. Het waren initialen met jaartallen variërend van 1893 tot 1922. Ik heb er direct een foto van gemaakt. Bij elke volgende wandeling zag ik er wel weer een paar nieuwe, soms met versieringen, de een nog uitbundiger dan de ander. De eigenschappen van de boomschors en de gezondheid van de boom bepalen na zoveel jaren in hoofdzaak de leesbaarheid van de inscriptie of kerving. De meeste inscripties zijn nog duidelijk leesbaar, veel zijn er met een... | Ede | |
| Celtic Fields Periode: 700 v.Chr. tot heden De benaming ‘Celtic Fields’ is begin 20 e eeuw bedacht door Engelse archeologen. Een meer adequate benaming is ‘raatakkers’, naar de vorm van deze prehistorische veldjes. Toch wordt de naam Celtic Fields nog veel gebruikt in ons land. Celtic Fields behoren tot een landbouwsysteem dat werd toegepast in heel noordwest Europa, van Zweden tot Ierland, van 500 jaar v. Chr. tot 100 jaar n. Chr. In Nederland treffen we deze akkers vooral op de Veluwe, in Drenthe en op de Utrechtse heuvelrug aan. De gemeente Ede telt vele raatakker-complexen, waarvan we de meest prominen... | Ede en Bennekom | |
| De Hindekamp Periode: 1647 tot heden De Hindekamp is een landbouwenclave temidden van bossen en heide. Dit gebied kan uniek genoemd worden, omdat een dergelijk nat gebied midden op de droge Veluwe bijna niet voorkomt. Vanaf de middeleeuwen wordt hier landbouw bedreven en het oude agrarische gebruik van dit gebied is nog duidelijk herkenbaar. De Hindekamp, een gebied van circa 500 hectare, vormt het centrale deel van De Ginkel. De naam is oud: in 1647 wordt in een verpondings-kohier (grondbelasting) al de naam Hindecamp gebruikt. In het gebied is al eeuwenlang sprake geweest van bewoning, getuige de i... | Ede | |
| De Paasberg Periode: IJstijd tot heden Het Veluwe-massief is ontstaan in de voorlaatste IJstijd (200.000 tot 130.000 jaar geleden). Eén van de uitlopers daarvan kennen we in Ede onder de naam ‘Paasberg’. De verschillende ‘bergen’ die we in Ede en Lunteren vinden maken deel uit van een stuwwal die duidelijk te zien is vanuit de Gelderse Vallei. De naam Paasberg is waarschijnlijk ontstaan door het feit dat op deze plaats in het verleden zogenaamde paasvuren werden ontstoken. Akkers Onderaan de stuwwal vormden zich landbouwgronden; ‘engen’ genaamd. De engen onderaan de Paasberg werden in de 18e eeuw ve... | Ede | |
| De Sijsselt Periode: 1426 tot heden De Sijsselt maakte ooit deel uit van het Moftbos, dat tot de domeinen van hertogen van Gelre behoorde. Rond het jaar 1000 was het Moft eigendom van het klooster Elten. Dit ‘land’ bestond uit een deel van de Veluwe, Zuid-Salland en de Achterhoek. Van dit grote bos heeft Arnold van Egmond, hertog van Gelre in 1426 een deel afgestaan aan Udo den Boese. Dit deel werd later bekend als de Sijsselt. Ook ‘Kernhem’ werd in leen afgestaan aan Udo, die daarmee het noordelijk deel van het Moftbos in leen had. Pas in het jaar 1437 werd de Sijsselt voor het eerst met name genoemd; h... | Ede | |
| Kreelseplas Wanneer de ‘Kreelseplas’ is ontstaan, is onbekend. De plas ligt aan de Kreelseweg, vernoemd naar het goed ‘Kreel’. Deze weg verbindt Ede, via Mossel, met Otterlo. Het is niet geheel duidelijk of de plas tot de Ginkel werd gerekend, of aan de buurt Ede-Veldhuizen behoorde. Het oude goed ‘Kreel’ behoorde waarschijnlijk wel tot Ede-Veldhuizen, daar het een hoeve hout in het Edesche Bos bezat. Vanaf 1770 rukten zandverstuivingen ook hier sterk op: in 1840 was het ‘Kreelse Zand’ 130 ha groot. Later nam begroeiing in de vorm van heide en bossen weer toe. Smeltwater Sinds eeuwen ligt er op de ... | Ede | |
| Landgoed Planken Wambuis Periode: Middeleeuwen tot heden Het landgoed ‘Planken Wambuis’ ligt grotendeels in de gemeente Ede (en een klein deel in Renkum). Het strekt zich, in een langgerekte vorm, uit tussen de dorpen Otterlo en Wolfheze. Het landgoed is circa 2284 hectare groot. Het is een afwisselend gebied met heide, stuifzand, grasland en bossen. Zevenhonderd hectare van het landgoed is rustgebied voor dieren. In de Middeleeuwen beschouwde de Hertog van Gelre zich eigenaar van de bossen en heidevelden in zijn gebied, die niet in bezit was van een met name bekende eigenaar. Delen van deze tamelijk woeste gebieden w... | Ede | |
| Lunterse buurtbos Periode: 1889 tot heden Het Luntersche Buurtbosch is aan het eind van de 19 e eeuw en het begin van de 20 e eeuw ontstaan. Voor die tijd waren er voornamelijk enorme heidevelden rond het dorp Lunteren. Die heide was gemeenschappelijk bezit en kon dus niet worden verpacht of verkocht voor ontginning ten behoeve van agrarische doeleinden. Notaris J.H.Th.W. van den Ham ijverde voor de verdeling van de grond in persoonlijk eigendom van de deelgerechtigen. Uiteindelijk werkte ook Den Haag mee, en werd er een wet aangenomen die verdeling van buurtgronden, ook wel markgronden genaamd, mogelijk maak... | Lunteren | |
| Nationale Park De Hoge Veluwe Periode: 1935 tot heden In 1909 kocht het echtpaar Anton en Helene Kröller-Müller hun eerste stuk grond (450 ha) op de Veluwe. Op dat eerste perceel stond een grote boerderij, Huize De Harskamp, waar de familie zo nu en dan woonde. Deze koop was het begin van een serie aankopen die tot 1921 door zou gaan. Anton Kröller was een succesvolle zakenman en een fervente jager. Door ruiling en koop ontstond een aaneengesloten terrein van ruim zesduizend hectare. Een flink deel hiervan werd overgenomen van Mr. C.J. Sickesz, die eigenaar was van het landgoed Hoenderloo. Sickesz, tevens voorzitter ... | Otterlo en Hoenderloo | |
| Pinetum De Dennenhorst Periode: 1933 tot heden Aan de rand van het Lunterse Buurtbos is het pinetum De Dennenhorst aangelegd. Een pinetum is een botanische verzameling van coniferen, naaldbomen, -varieteiten en –cultivars. Nederland kent een tiental pineta, waarvan de oudste bij Putten is gelegen (Schovenhorst, 1848). De Dennenhorst telt ruim 1200 verschillende bomen, waarvan de eerste is geplant in 1934. Het pinetum is gesticht door ir. Henri Louis Dinger, die het grootste deel van zijn leven woont in villa De Dennenhorst. Dit houten huis, op de hoek van de Boslaan en de Molenweg, is in 1907 gebouwd door Henri’s v... | Lunteren | |
| Schaapskudden Periode: 1953 tot heden Wanneer de eerste schapen verschenen op de Ginkel valt niet te achterhalen. Duidelijk is wel dat er rond 1900 enige duizenden schapen op de heide bij Ede rondliepen. Op de Edese en Ginkelse heide waren deze deels eigendom van de buurt Ede-Veldhuizen en deels van boeren van het landgoed De Hindekamp. Na de Tweede Wereldoorlog kocht de gemeente Ede het landgoed De Hindekamp en werd de Ginkel een aaneengesloten natuurgebied. Van de oorspronkelijke acht schaapskooien restten er alleen nog een kooi op de Zuid Ginkel (in gebruik als kippenschuur) en een vervallen kooi op de K... | Ede | |
| Trapakkers Periode: 1979 tot heden De Trapakkers aan de Paasbergerweg zijn oorspronkelijk ‘engen’, zoals elk dorp aan de Veluwezoom die had: landbouwgrond aan de voet van een stuwwal. Deze stuwwallen zijn in de laatste IJstijd gevormd. In de 18 e eeuw werden deze engen verkaveld en in pacht uitgegeven door de kerk en de heren van Kernhem. Door regen spoelde grond en mest van de hoger gelegen delen steeds naar beneden. Om dit probleem te voorkomen werden in de negentiende eeuw de akkers trapsgewijs aangelegd. Er wordt wel beweerd dat dit is afgekeken van de Indonesische sawa’s, maar zeker is dit ni... | Ede | |
| Veldnamen Een veldnaam is de naam van een stuk grond (weiland, bouwland, bos en dergelijke), maar evenzeer in de praktijk van een veldwerker de naam van een moeras, poel, sloot, beekje, weg, steen, huis, boerderij, brug, soms zelfs van een afzonderlijke boom of struik. Soorten veldnamen Het verschil van hoog naar laag; De gesteldheid van de bodem; De begroeiing; Het gebruik van de bodem; De dieren die er huizen; De dieren die men er laat grazen; De grootte; De vorm; De ligging; De afsluiting, omheining, grens(- teken); Het water; De weg, dam, brug, sluis; Een bouwsel; De bezitter of gebruiker; De betaal... | ||
| Wildwal Periode: 16 e eeuw tot heden Op de randen van bossen en heidevelden in ons land zijn verschillende soorten wallen en greppels voor uiteenlopende doeleinden aangelegd. Specifiek Veluws zijn de lange, aaneengesloten wildwallen, aangelegd om wild (wilde zwijnen, herten en reeën) te weren van cultuurgronden. Deze aarden wallen worden ook wel ‘wildgraaf’, ‘wildgracht’ of ‘wildvrede’ genoemd. De meeste wallen waren ongeveer één meter vijftig hoog en ruim twee meter breed De wallen werden altijd gecombineerd met een greppel langs de buitenkant met een diepte van eveneens één meter vijftig. Het (gro... | Ede |