Rusthoeve, Huize

Rusthoeve, Huize

Periode: 1878 - heden
Plaatsaanduiding: Telefoonweg 43 / Molenstraat 45

Op de plaats van het tegenwoordige 'Cultura'-complex stond vroeger o.a. huize Rusthoeve.
De Amsterdamse koopman Georg Jan Casper Cavaljé liet dit in 1878 bouwen.

George Cavaljé is op 10 december 1824 in Zwolle geboren en op 13 mei 1905 in Ede overleden.
Hij trouwde met Christina Geertruida Clant, dochter van Johannes Gerardus Clant, een emeritus-predikant uit Medemblik. De heer Cavaljé was nauw verbonden met de totstandkoming van de Noorderkerk aan de Amsterdamseweg 9 (gesticht in 1903) en de Cavaljéschool. Ook refereert zijn naam aan de Cavaljéstichting, die zich beijverde voor de zorg van onze bejaarden. Dit leidde tot de bouw van een woning aan de Bergstraat waarin vier (!) bejaarden werden gehuisvest.

Huize Rusthoeve stond aan de toenmalige Telefoonweg 43, tussen de Molenstraat en de Brouwerstraat, ten westen van de spoorlijn Ede- Amersfoort. Het had voor en achter een zeer grote tuin en stond recht tegenover het terrein waar later de Cavaljéschool op 6 januari 1890 werd geopend. Het koetshuis van huize Rusthoeve stond aan de Molenstraat waarin godsdienstoefeningen voor de Dolerenden werden gehouden (1887).

Berceaus 
Om huize Rusthoeve hoog en droog te houden, gebruikte de heer Cavaljé hiervoor zand van zijn bouwland. Dat is waar nu het schoolplein is. Op die manier ontstond daar een diepe tuin die als groententuin dienst deed. Deze groententuin was omringd door een hoge beukenhaag. De tuin om het huis was in hoofdzaak een beukenbos van misschien wel 100 jaar oud. Langs de zijkanten van deze tuin waren bijzondere aantrekkelijke lanen, 'berceaus' geheten (in de volksmond 'parasouwen'). Deze lanen bestonden uit beuken, die slechts een halve meter van elkaar stonden en waarvan de toppen twee aan twee geënt waren, zodat levende bogen ontstonden, alle van precies dezelfde vorm. De berceau langs de Brouwerstraat liep vanaf de Telefoonweg tot bijna aan het punt waar nu de spoorwegovergang is. De berceau langs de Telefoonweg was korter. Als je door de berceaus wandelde, kreeg je het idee onder een dicht, levend gewelf van beukenbladeren te lopen. Zij vormden dan ook één van de bezienswaardigheden van Ede. Op zomeravonden stonden er altijd mensen naar te kijken.

Groot Schipschoor 
Langs de Telefoonweg stond een stevig ijzeren hek met in het midden een inrijhek. Via het hek kwam men bij een rond gazon. In dit gazon was een groot perk met stamrozen aangelegd. Daarachter was een hoge hardstenen stoep, die aan beide kanten een trap van vijf treden had. Dit inrijhek deed later opnieuw dienst bij de oprijlaan van boerderij `Groot Schipsgoor` (gesloopt in 1971) in het gebied 'Het Broek'. Deze boerderij werd bewoond door de familie Jochemsen aan de tegenwoordige N224, nr. 19.

Culturacomplex 
Huize Rusthoeve werd gesloopt in het begin van de jaren '20 van de 20e eeuw. Latere bebouwing langs de Telefoonweg tussen Molenstraat en Brouwerstraat vond plaats in de jaren '20 en '30 van de 20e eeuw. Dit moest gedeeltelijk eind jaren '80 van die eeuw plaatsmaken voor de bouw van de Openbare Bibliotheek Ede.
Op het gedeelte van het complex Cultura, vanaf de Telefoonweg tot aan de Wiek, bevinden zich nu appartementen en winkels. Op de hoek Telefoonweg/Brouwerstraat had jarenlang de heer M. Wincoop een slagerij. Op het adres Brouwerstraat 26 was de vroegere Edese Muziekschool gevestigd en daarvoor de Christelijke Huishoudschool. Tot januari 1993 was op de hoek Telefoonweg/Molenstraat een 'Wereldwinkel' gevestigd.

Getoonde foto
GA17788