Permar / Arbeidszorg

Permar / Arbeidszorg

Periode:  1950 tot heden.

Permar voert de Wet Sociale Werkvoorziening uit voor de gemeenten Ede, Wageningen, Scherpenzeel , Barneveld en Renkum. Deze wet is erop gericht mensen met een lichamelijke, verstandelijke en/of psychische handicap in staat te stellen te werken onder aangepaste omstandigheden.

De ‘voorloper’ van Permar, de Stichting Arbeidszorg, werd in 1950 opgericht door de gemeentebesturen van Ede, Barneveld en Wageningen, samen met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Dit was kort nadat de universele rechten van de mens (dus ook van de gehandicapte mens) waren vastgelegd. Vanwege de centrale ligging werd voor Ede gekozen als vestigingsplaats. Men begon in een bescheiden voormalige directiekeet van een woningbouwvereniging met negen gehandicapten. Het eerste werkobject van de stichting was sokken breien voor de landmacht, onder leiding van een beroepskracht.

Snelle groei
Het eerste gebouwtje werd al snel vervangen door een van de gemeente Ede gehuurde locatie aan de Molenstraat, maar ook deze ruimte (voor 30 tewerkgestelden) werd spoedig te klein. Daarom werd er in 1954 een nieuwe werkplaats gebouwd aan de Zanderijweg in Ede. Hier konden 65 mindervalide werknemers te werk gesteld worden. Twee jaar later werd deze werkplaats vergroot, en in 1959 volgde nog een forsere uitbreiding. Er werd onder meer een aparte afdeling voor vrouwen aan de werkplaats verbonden. Er was toen capaciteit voor circa 250 medewerkers, waarvan 30 vrouwen. Deze uitbreiding werd geopend door de Commissaris van de Koningin, de heer H.W. Bloemers. Een jaar later bracht H.M. Koningin Juliana een bezoek aan Arbeidszorg. 

AZO
Als gevolg van een wetswijziging werd in 1970 de stichting vervangen door het Sociaal Werkvoorzieningschap Zuid-West Veluwe.  Het schap kende drie werkverbanden: AZO (industrieel), ADC (administratieve dienstverlening en grafische projecten) en REDBO (groenvoorziening en buitenobjecten). Het werkverband AZO was een voortzetting van de industriële activiteiten van Arbeidszorg. ADC was in 1966 opgericht en REDBO in 1969. In 1963 had de gemeente Renkum zich bij de stichting aangesloten. In 1969 volgde een ingrijpende verbouwing, toen een pand aan de Verlengde Blokkenweg bij de werkplaats aan de Zanderijweg werd getrokken. De opnamecapaciteit kwam daarmee op 450 werknemers. De werkvoorziening groeide van ‘liefdadigheidsinstelling’ naar een meer doelmatig bedrijf met diverse producten.

Verhuizingen
Het werkverband ADC was aanvankelijk gehuisvest bij de AZO aan de Zanderijweg en later in een gehuurd pand aan de Zandlaan. REDBO was jaren gevestigd in een houten gebouw op het landgoed Kernhem, later aan de Vening Meineszstraat en daarna aan de Verlengde Blokkenweg 14. De kwekerij ‘’ De Kleine Heide’ was eerst gevestigd aan de Verlengde Arnhemseweg en later aan de Doesburgerdijk.

In 1985 kwam de nieuwbouw aan het Horaplantsoen gereed. Hier was plaats voor de activiteiten van AZO en ADC en alle stafdiensten. De officiële opening van het nieuwe pand werd in 1986 verricht door H.K.H. Prinses Margriet. In 1987 trad ook de gemeente Scherpenzeel toe tot het werkvoorzieningschap.

Permar
In 1989 werd voor alle drie de onderdelen van het schap de naam ‘Permar’ ingevoerd. De afkorting staat voor Personen Marketing. Door kleiner wordende subsidies moest het schap professioneler en commerciëler gaan opereren. Een gezamenlijke naam voor het hele werkvoorzieningschap was communicatief sterker. Er werden doelmatiger werkmethoden ingevoerd en er werd meer gedaan aan interne opleidingen. Veel van de nu ruim 900 medewerkers werken in de ‘eigen ondernemingen’, zoals: de meubelmakerij, de kwekerij, de assemblageafdeling, de verpakkingsafdeling en de handboek binderij. Maar Permar-medewerkers zijn ook te vinden bij gemeenten, woningcorporaties, ziekenhuizen en het bedrijfsleven. Soms ‘gewoon’ gedetacheerd, soms via een begeleid werken programma.

Getoonde foto
GA50161