De Koepel

De Koepel

Periode: 1890 tot heden

Op de Galgenberg in het Lunterse Buurtbos staat een fraaie uitkijktoren, die De Koepel wordt genoemd. De ontstaansgeschiedenis van deze toren kent vele fasen. Over de berg zelf is weinig bekend en afbeeldingen uit vroeger tijden ontbreken. De verschillende ‘bergen’ in het landschap zijn ontstaan in de ijstijd en zijn de uitlopers van de stuwwallen van het Veluwe massief.

Rond 1890 werd het ‘Lunterse Buurtbos’ aangelegd, op initiatief van notaris Van den Ham. De notaris liet zich regelmatig per koets naar het bos rijden en hield dan halt op de Galgenberg. De eerste bebouwing daar was een houten schuur voor paard en wagen. Later werd de schuur omgebouwd tot (houten) theehuis, door de bosarbeiders ‘de tent’ genoemd. Van hieruit kon men de aanplant in de omgeving goed overzien.

De volgende fase was een stenen koepel met een rieten dak op deze plek. Omdat het uitzicht vanuit de koepel door het groeiende buurtbos aan het begin van de twintigste eeuw verloren was gegaan, gaven de erven Van den Ham opdracht tot het bouwen van een toren. Architect W.O.J. Nieuwenkamp ontwierp deze toren, die in 1913 werd gebouwd, ter nagedachtenis aan notaris Van den Ham.

Wederom zorgden de groeiende bomen ervoor dat het uitzicht vanaf de toren zeer beperkt werd. Daarom is de toren in 1968 met twee identieke verdiepingen verhoogd en is nu 22 meter hoog. 

Mede dankzij de inspanningen van de vereniging ´Vrienden van het Luntersche Buurtbos´ kon de koepel, na een opknapbeurt in 1982, worden opengesteld. De toren is in het seizoen dagelijks te bezoeken; de beheerder woont naast de toren. Boven op de koepel kan men genieten van een zeer weids panorama, eventueel met behulp van de daar aanwezige verrekijkers. Gedurende het seizoen wordt er een (foto)expositie gehouden en op enkele zondagen worden er koffieconcerten gegeven. De Koepel is ook een populair rustpunt in verschillende wandel- en fietsroutes.

De pomp in de buurt van de koepel is opgericht ter nagedachtenis aan Jacob Groeneveld, aanvankelijk koetsier van notaris Van den Ham, later bestuurslid van de stichting ‘Het Lunterse Buurtbos’. Jo Groeneveld hield toezicht bij de bouw van de Koepel.

De koepel is in 2005 aangewezen als rijksmonument.

Getoonde foto
GA15486