De Harmonie

De Harmonie

 
Locatie:Ede

Periode: 1932 tot heden

De ‘roots’ van de Harmonie in Ede gaan eigenlijk terug tot 1908. In dat jaar werd een klein fanfarekorps opgericht onder de fraaie naam ‘De Heidebloem’. Dit korps gaf regelmatig concerten in de tuin van hotel ‘De Posthoorn’. Na het uitroepen van de mobilisatie in 1914 werd ‘De Heidebloem’ ontbonden en de instrumenten in bruikleen gegeven aan militaire korpsen.

Op 29 mei 1920 kwamen negen muziekliefhebbers, waaronder oud-leden van ‘De Heidebloem’, bijeen in het volkskoffiehuis (hoek Bergstraat-Grotestraat). Er werd besloten een fanfarekorps op te richten, hoewel er maar geld was voor vier instrumenten. Na enig speurwerk kwamen de meeste instrumenten van ‘De Heidebloem’ weer boven water en zo kon iedereen spelen; het ‘Edesch Fanfarecorps’ was een feit. Het aantal leden groeide al snel uit tot vierentwintig, die in januari 1921 hun eerste concert gaven.

Musica
Een eigen oefenruimte had de vereniging nog niet; men begon in het volkskoffiehuis, verhuisde later naar café De Korenbloem, de Vaktekenschool, een school aan het Maandereind, het koetshuis van ‘De Posthoorn’ en de Mulo-school op de Markt. Toen in 1924 de weekmarkt verhuisde van de ‘Posthoorn’ naar het centrum werd op dit nieuwe marktterrein een muziektent gebouwd, waar openlucht concerten konden worden gegeven. Dankzij verlotingen, collectes, enz. had men in 1930 voldoende geld bijeengebracht om een eigen oefenruimte te kunnen bouwen. Men kreeg van de gemeente op de Markt (achter de muziektent) een stuk grond in erfpacht, waarop vrijwilligers een gebouw neerzetten dat de naam ‘Musica’ meekreeg.

Hout
Al vrij snel na de oprichting gingen er stemmen op om van de fanfare een harmonie te maken. In 1926 brengt medeoprichter Joh. Weijland deze wens voor het eerst ter sprake tijdens een ledenvergadering. Probleem was dat er geen geld was voor de aanschaf van de benodigde houten instrumenten en daarom bleef het ‘Edesch Fanfarecorps’ bij hun koperen instrumenten. Hiermee werd in de loop der jaren succesvol deelgenomen aan verschillende concoursen. Dankzij de opheffing van de Enka Harmonie in 1932 kon de vereniging goedkoop een stel klarinetten op de kop tikken en werd de fanfare een harmonie. De naam van de fanfare werd gewijzigd in ‘De Harmonie v/h EFC’.

Ruzie
Binnen ‘De Harmonie’ ontstond verschil van mening over het spelen op 1 mei, de Dag van de Arbeid. De onderlinge verstandhouding tussen de leden werd er niet beter op; de meesten wilden de politiek buiten de deur houden. Bovendien bleek een groep muzikanten genoeg te hebben van het autoritaire optreden van dirigent Franszen. Tijdens een extra vergadering in mei 1932 barstte de bom. Ondanks het feit dat Franszen (gedwongen) ontslag nam, bleef er een groepje over dat verdere samenwerking niet zag zitten. Zij zegden hun lidmaatschap op en richtten kort daarna de ‘Edesche Harmonie’ op.

Muzikaal succes
De omzetting in een harmonieorkest had tot gevolg dat het korps weer op de onderste trede van de muzikale wedstrijdladder moest beginnen. Onder dirigent Franszen was de fanfare opgeklommen tot de afdeling uitmuntendheid. Onder leiding van directeur Felix Kwast stapelden de successen zich snel op: in 1935 was men terug in de afdeling uitmuntendheid en al in 1937 bereikte ‘De Harmonie’ de ereafdeling. Naast concerten in de muziektent op de markt gaf het korps vanaf 1934 een jaarlijkse uitvoering in ‘De Reehorst’.

Oorlogstijd
In de oorlogsjaren gingen repetities en uitvoeringen zo goed en zo kwaad als het ging ‘gewoon’ door. ‘De Harmonie’ was geen lid van de Kultuurkamer en toen in de herfst van 1944 de bevrijding dichterbij leek te komen, werden alvast voorbereidingen getroffen om met vrolijke marsen de bevrijding te kunnen vieren. Na de luchtlandingen op de heide en het bombardement op Ede op 17 september 1944, werden bijeenkomsten en repetities onmogelijk. Op 18 april 1945, een dag na de bevrijding van Ede, liep ‘De Harmonie’ (nog zonder uniformen) een mars door het dorp, waar ze met veel enthousiasme door de burgerij werd ontvangen.

Muziekkoepel
In 1953 werd een nieuwe muziekkoepel bij Musica gebouwd op de Markt. De oude, houten tent werd afgebroken en op deze plaats kwam een stenen koepel, die geheel met eigen krachten werd gebouwd (er waren nogal wat bouwvakkers onder de korpsleden!). De fraaie koepel werd met een rede van burgemeester Oldenhof en een concert in gebruikgenomen. Helaas zijn later zowel Musica als de koepel, resultaat van grote verenigingsliefde, opgeofferd voor de bouw van het nieuwe winkelcentrum ‘Hof van Gelderland’ (inmiddels weer gesloopt). De Harmonie verhuisde noodgedwongen ‘voorlopig’ naar het gebouw van de Chr. Gereformeerde Kerk aan de Bergstraat, een situatie die maar liefst acht jaar zou duren. Uiteindelijk kon er in 1983, weer met veel zelfwerkzaamheid, een mooie, ruime oefenruimte worden gecreëerd aan het Kuiperplein.

Topconcoursen
Muzikaal bleef ‘De Harmonie’ flink aan de weg trommelen, variërend van uitvoeringen in de Eder Kuil tot serenades aan bekende Edenaren. Maar vooral bij deelname aan topconcoursen bleek de grote kwaliteit van het korps. Tal van ereplaatsen werden behaald tijdens verschillende concoursen, concerten en marswedstrijden. Zo werd ‘De Harmonie’ tussen 1965 en 1975 maar liefst negen maal achtereen kampioen van Nederland in de categorie Marsconcoursen Orkest KNF.

Fusie
In juni 2009 besloten ‘De Harmonie’ en de 'Edese Harmonie’ samen verder te gaan. De verstandhouding tussen beide korpsen was in de loop der jaren al sterk verbeterd. Zo maakten beide verenigingen sinds 1975 deel uit van de Edese Federatie en werden gezamenlijke optredens georganiseerd. Beide korpsen kampten met terugloop op het gebied van blaasmuzikanten, waardoor bezetting en financiën onder druk kwamen. En zo vormden de rivalen van weleer na zevenenzeventig jaar weer één vereniging, in goede harmonie. 

Getoonde foto
GA12005

 
Rubriek:Cultuur, sport, recreatie en evenementen
Trefwoorden:Muziekkorpsen, Fanfarecorpsen
 
Gebruikte bronnen
1001 documentatieverzamelingemeentearchief Ede map 10.2https://hdl.handle.net/21.12142/GEB50495410
Documentatieverzameling Kesteloo nr. 102https://hdl.handle.net/21.12142/GEB50526440
 
Gerelateerde verhalen
Café De Korenbloem
Lord van Wijhe
Dokter Weijer, huisarts in Ede
Hendrik van Zoelen
Muziektenten
De Posthoorn
Marktplein Ede

Geschreven door Henk M. Klaassen op 2009


Locatie op kaart