Buitenlust

Buitenlust

Toen in 1908 ‘Buitenlust’ werd geopend was de term ‘multifunctioneel’ nog niet in zwang. Toch zou dit een passende omschrijving geweest zijn voor dit inmiddels verdwenen pand. Van café tot concertzaal, van bioscoop tot kerkzaal en van danszaal tot sociëteit; (bijna) alles was mogelijk. 

Begin 1908 vroeg J. Kleuver een bouwvergunning aan om zijn bestaande villa aan de Stationsweg in Ede te verbouwen en uit te breiden tot café-restaurant, met zaal.  De verbouw betrof een deel van de woning tot café / ’vergunninghouderlokaal’ en een winkel / slijterij. Deze laatste functie werd echter niet toegestaan door de gemeente.

Nieuwbouw
Het nieuwe gedeelte betrof de bouw van een grote zaal met toneel en een kleedkamer. Daarnaast kwam een restaurant ‘Bodega’ met buffet. Uiteraard kwam er een entree met vestiaire en een toiletgroep. Het ontwerp was van de hand van de bekende Edese architect A. Kool. Buitenlust werd eind 1908 geopend en als ‘concertgebouw’ geafficheerd.

Verbouwing
De verschillende ruimtes werden met wisselend succes geëxploiteerd. In de grote zaal werden onder andere (amateur)toneelvoorstellingen opgevoerd en feesten en bals gehouden. In 1926 verkocht Kleuver Buitenlust aan F.K. Lotgering, die het gebouw liet verbouwen. De grote zaal en de bodega werden samengevoegd, waardoor de concertzaal een grotere capaciteit kreeg. Aan de achterzijde werd een vergaderruimte bijgebouwd.

Kinderoperettes
In de jaren ’30 van de vorige eeuw werd Buitenlust ook gebruikt voor uitvoeringen van kinderoperettes. Het was juffrouw Baljet, onderwijzeres van de openbare lagere school, die hierover (samen met haar zuster) de leiding had. Het betekende iets nieuws voor Ede en de voorstellingen werden dan ook een groot succes.

Kerkdiensten
Na de Tweede Wereldoorlog ontstond in Ede de Nederlands Hervormde Vereniging voor Evangelisatie; de huidige Taborgemeente. Vanaf oktober 1948 werden elke zondagmorgen Godsdienstoefeningen gehouden in de concertzaal van Buitenlust. De plaats van samenkomst bleek op den duur minder ideaal. Het was moeilijk in deze zaal de juiste sfeer te scheppen en bovendien was de capaciteit van de zaal (500 zitplaatsen) regelmatig te klein. In augustus 1953 betrokken de kerkgangers een eigen, nieuw gebouwde kerk: de Taborkerk aan de Prinsesselaan, hoek Hovystraat.

Bioscoop
In de jaren ’50 en ’60 werd Buitenlust volop voor allerlei uitvoeringen, presentaties, vergaderingen, enzovoort gebruikt. Hier werd bijvoorbeeld de bejaardensoos opgericht in 1952 op initiatief van burgemeestersvrouw W.A. Boot-Colijn. In de winter van 1967-1968 ontving Buitenlust heel veel bezoekers; tijdens de verbouwing van De Reehorst werden er bioscoopfilms gedraaid. De gemeente Ede nam per 1 mei 1967 de bioscoopexploitatie van de AKU over en wilde geen onderbreking van de filmvoorstellingen. Er waren al eerder voorstellen gedaan om Buitenlust om te bouwen tot bioscoop, gezien de gunstigere ligging nabij het centrum van Ede. Maar al deze plannen waren gestrand. In september 1972 werden de filmvoorstellingen in De Reehorst hervat en was Buitenlust bioscoop af. 

Einde
Begin jaren ’70 werd bekend dat Buitenlust zou worden gesloopt in verband met de reconstructie van het kruispunt Stationsweg-Beukenlaan-Ericalaan. De laatste exploitant, de familie Arnoldussen, sloot de deuren en Buitenlust stond jaren leeg. Nog eenmaal werd het gebouw gebruikt: in 1979 werd het pand gekraakt door leden van het jongerencentrum ‘Octopus’. Deze gebruikten het gebouw tot 1980 toen Buitenlust werd afgebroken.

In 2010 wordt bekend dat op de plaats van Buitenlust en het eveneens gesloopte groothandelsbedrijf en studiecentrum Magnolia luxe appartementen zullen worden gebouwd. De naam van het vroegere concertgebouw zal worden bewaard daar de appartementen onder de naam Villa Magnolia zullen worden gebouwd in het ‘Park Buitenlust’.

Getoonde foto
GA31022