Ziekenhuis De Gelderse Vallei

Ziekenhuis De Gelderse Vallei

In het begin van de jaren 80 van de vorige eeuw gingen er stemmen op om te komen tot een regionaal ziekenhuis in de Gelderse Vallei. Dit werd mede ingegeven door het gevoerde beleid van de rijksoverheid tot fuseren en centraliseren.

In 1969 ontstaat uit de ziekenhuizen Ede, Wageningen en Veenendaal een verpleegstersschool onder de naam ‘De Gelderse Vallei’. Dit is de eerste aanzet tot samenwerking in de regio en ook de eerste keer dat in dit verband de naam ‘Gelderse Vallei’ wordt gebruikt.

Fusie
In juni 1982 besluit de gemeenteraad van Ede dat er een centrumziekenhuis in de gemeente dient te komen. Er wordt nog geen beslissing over de plaats genomen, maar men neigt naar nieuwbouw. In 1985 tekenen de vier ziekenhuizen uit de regio, het Streekziekenhuis in Bennekom, het Juliana ziekenhuis in Ede, het Pieter Pouw ziekenhuis in Wageningen en het Juliana ziekenhuis in Veenendaal, een intentieverklaring tot samenwerking. Na veel discussie over de al dan niet protestants-christelijke identiteit van het toekomstige ziekenhuis, waarbij euthanasie en abortus de belangrijkste struikelblokken zijn, wordt men het in dat jaar eens. De ziekenhuizen zullen, eerst nog afzonderlijk en later in het toekomstige regionale ziekenhuis, op algemeen christelijke grondslag werken. Vlak voor de fusie trekt het Juliana ziekenhuis uit Veenendaal zich eind 1986 terug uit de besprekingen. De overgebleven drie ziekenhuizen gaan begin 1987 toch de fusie aan.

Veenendaal
In Veenendaal willen zowel de raad, als de burgers en de ziekenhuisdirectie ziekenhuisfaciliteiten dicht bij huis behouden. Zij worden daarbij onder andere gesteund door Rhenen, het Juliana ziekenhuis ligt immers op Rhenens grondgebied. Hoewel men inziet dat het niet meedoen aan de fusie ook nadelen heeft, blijft men halsstarrig volhouden. Toch heeft men al snel spijt: bezuinigingen bij de overheid leiden tot tekorten, die kunnen oplopen tot een miljoen gulden of meer. Het Juliana ziekenhuis dreigt onherroepelijk failliet te gaan. Eind 1989, als duidelijk is dat er voor Veenendaal geen bestaansmogelijkheden overblijven, zoekt men alsnog aansluiting bij de drie eerder gefuseerde ziekenhuizen. In oktober 1990 gaat ook het Juliana ziekenhuis in Veenendaal op in de fusie, die de naam draagt: ‘De Gelderse Vallei’.

Plannen
Hiermee ligt de weg naar samenvoeging op één locatie open. De gemeente Ede reserveert voor de bouw van het nieuwe ziekenhuis een terrein van acht hectare, nabij de A12 bij de toegang tot Ede, gelegen naast de Laan der verenigde Naties. Kosten: ruim elf miljoen gulden. In afwachting van de nieuwbouw worden verschillende disciplines herverdeeld over de verschillende locaties. In 1992 geeft het Ministerie van WVC een zogenaamde ´Nieuwbouwverklaring´ af. Het nieuwe ziekenhuis zal 581 bedden en 24 wiegen krijgen. Tevens krijgt het nieuwe (grotere) ziekenhuis er een aantal specialismen bij. In september 1993 wordt het basisprogramma en vervolgens het programma van eisen opgesteld. De directie besluit zich vooral te concentreren op haar kernactiviteit: patiëntenzorgverlening. Het (gedelegeerd) bouwheerschap wordt toevertrouwd aan bureau Twijnstra Gudde, in de persoon van Ph. Geilvoet.

Bouwen
Teun van Willegen en Joost Koldeweij van het Amsterdamse architectenbureau Duintjer maken (in 1993) de eerste schetsen. In april 1995 wordt het zogenaamde schetsontwerp ingediend. Door een wetswijziging ontstaat kort daarna de mogelijkheid tot een ruimere opzet. Het ontwerp wordt in korte tijd, met 6500 m² extra, aangepast. In 1996 wordt de bouwvergunning afgegeven door het Ministerie en wordt het terrein bouwrijp gemaakt. De eerste paal wordt geslagen op 21 juni 1997; na tien jaar voorbereiding is de bouw gestart. De aannemer is HBM-Klaassen uit Utrecht. Er zal in totaal 65.000 vierkante meter worden gebouwd, plus een parkeergarage voor duizend auto´s. In september 1998 is er pannenbier: het hoogste punt is bereikt. De afbouw vergt dan nog jaren tijd; vooral het plaatsen en aansluiten van de (allernieuwste) apparatuur neemt veel tijd. Op sommige momenten werken er zo’n 600 mensen per dag aan de bouw.

Arie van Alphen
Stuwende kracht bij de bouw van het nieuwe ziekenhuis is drs. A.C. (Arie) van Alphen. Waar veel organisaties kiezen voor een bouwdeskundige voor een dergelijk project, kiest het ziekenhuismanagement van ‘De Gelderse Vallei’ ervoor direct betrokken te zijn bij de bouw. Van Alphen wordt hierdoor ook deels bouwheer en vervult deze taak met veel enthousiasme. Arie van Alphen, oorspronkelijk longarts, wordt in 1985 benoemd tot medisch directeur van het Streekziekenhuis in Bennekom. Zijn eerste taak is het afronden van de fusie tussen de ziekenhuizen van Wageningen, Ede en Bennekom en later Veenendaal; een organisatie waarvan hij voorzitter van de Raad van Bestuur wordt. In de voorbereidingsfase en tijdens de bouw is Van Alphen dagelijks nauw betrokken bij alle beslissingen. Hij heeft overleg met bouwers, leveranciers, regelgevers en vooral gebruikers(groepen) om binnen de strakke kaders van de beschikbare budgetten en tijdslimieten tot een optimaal functionerend ziekenhuis te komen. Dat hij daarin slaagt is tien jaar na de opening nog altijd te zien.

Clusters
Al voor de bouw van het nieuwe ziekenhuis gaan de fusiepartners over tot clustering: aan elkaar verwante specialismen, poliklinieken en klinische afdelingen worden tot drie clusters samengevoegd. Deze clusters komen in ´De Gelderse Vallei´ niet alleen organisatorisch, maar ook fysiek duidelijk naar voren. Elk van de drie vleugels van het driehoekige gebouw herbergt een cluster, goed herkenbaar aan de ´eigen´ kleur. Rood voor de zo genaamde niet/snijdende verpleegafdelingen, geel voor de snijdende afdelingen en blauw voor diversen. Uiteraard komt de grootste winst, zowel voor de patiënt, als voor het personeel en de exploitatie uit het feit dat alle diensten en specialismen op één plaats worden geconcentreerd.

Ingebruikname
Vanaf de bouwvakvakantie in 2000 verdwijnen steeds meer bouwers met hun materialen en bouwketen van het terrein. Op 25 en 26 augustus trekken de ‘open dagen’ maar liefst bijna 20.000 bezoekers. Op maandag 26 september is het dan zo ver: ruim 120 patiënten verhuizen van de oude locaties in Bennekom, Ede en Wageningen naar het nieuwe ziekenhuis ‘De Gelderse Vallei´ (Veenendaal is dan al jaren gesloten, zelfs al gesloopt!). Tussen vier en negen uur ´s morgens vervoeren speciale patiënten-verhuiswagens volgens een strak schema de zieken naar hun nieuwe onderkomen. Om 9.45 uur in die ochtend wordt de eerste baby in het nieuwe ziekenhuis geboren.

Huisartsenpost
In 2004 wordt in ´De Gelderse Vallei´ een afdeling spoedzorg, in een nieuw gebouw aan de achterzijde van het ziekenhuis, gehuisvest. Allereerst wordt hier de huisartsenpost ingericht, een samenwerkingsverband van alle 115 huisartsen uit de regio. Deze post is organisatorisch geen onderdeel van het ziekenhuis. Verder worden er een dienstapotheek, een tandartsenpost en de spoedeisende hulp gevestigd. De spoedzorg is ´s avonds, ´s nachts en in het weekend beschikbaar voor zorg die niet tot de volgende dag kan wachten. 

Verbouwing
In 2009, bijna tien jaar na de opening van ´De Gelderse Vallei´, wordt er verbouwd. Steeds meer behandelingen kunnen poliklinisch of in dagbehandeling plaatsvinden. Hierdoor is er meer ruimte nodig voor spreek- en behandelkamers. Een aantal kantoorafdelingen verhuist daarom naar een kantoorpand op het nabijgelegen industrieterrein. De nieuwgebouwde behandelkamers worden zo ingericht dat ze door artsen van verschillende specialismen gebruikt kunnen worden. Zowel voor de patiënt als de zorgverlener wordt alles makkelijker en overzichtelijker.

Getoonde foto
GA30391