Muziektenten

Muziektenten

 
Locatie:Gemeente Ede

Periode: 1889 tot heden

Al eeuwenlang werd er in de open lucht muziek gemaakt. Vanaf de middeleeuwen waren er rondtrekkende troubadours en groepen ‘speellieden’. Vanaf de 16e eeuw ontstonden militaire muziekkorpsen en vanaf de 18e eeuw ook burgerkorpsen. Bij slecht weer maakte men vaak gebruik van (leger)tenten om muziek te maken.

Toen men ontdekte dat het publiek de muzikanten ook wel wilde zien, rolde men de wanden van de tenten op. En zo kon men de muzikanten van nabij horen en ook zien. Na 1850 werden deze tenten geleidelijk vervangen door (mobiele) houten tenten. Later werden, in overleg met gemeentebesturen en muziekkorpsen plaatsen gekozen waar de tenten konden worden neergezet. Vrijwel alle dorpen begonnen met een opvouwbare tent, die men bij de vervanging door een vaste tent vaak overdeed aan een armere vereniging. Zo deed de Barneveldse muziekvereniging ‘Kunst Veredelt’ haar verplaatsbare tent, daterend uit 1889 in 1932 over aan de muziekvereniging O.B.K. in Bennekom.

Ede
Toen in 1924 de weekmarkt verhuisde naar het centrum van Ede werd op dit nieuwe marktterrein een muziektent gebouwd. Het was een achthoekige houten tent met een verhoogd podium. In 1930 kreeg ‘De Harmonie’ van de gemeente op de Markt (achter de muziektent) een stuk grond in erfpacht, waarop vrijwilligers een gebouw neerzetten dat de naam ‘Musica’ meekreeg. In 1953 werd een nieuwe muziekkoepel bij Musica gebouwd op de Markt. De oude, houten tent werd afgebroken en op deze plaats kwam een stenen koepel, ontworpen door de Edese architect J. Weyland jr. Helaas zijn zowel Musica als de koepel, resultaat van grote verenigingsliefde, in 1975 opgeofferd voor de bouw van het nieuwe winkelcentrum ‘Hof van Gelderland’ (inmiddels weer gesloopt).
De tweede muziekvereniging van Ede, de ‘Edese Harmonie’ bezat ook een muziektent. Deze bevond zich aan de Verlengde Maanderweg. Later bouwde men een nieuwe koepel aan het Poortplein in Ede-Zuid. Deze werd wegens bouwvalligheid omstreeks 1960 afgebroken.

Lunteren
De eerste muziekkoepel van Lunteren was nis-vormig, naar een ontwerp van architect H.W. Dinger. De koepel stond op een stenen voet en werd verlicht door zes elektrische lampen. Deze fraaie muziektent werd in 1929 geplaatst bij het Buurtbos aan de Boslaan. In de nieuwjaarsnacht van 1973/1974 werd de koepel helaas door brand volledig verwoest.
In 1984 kreeg Lunteren een geheel nieuwe muziektent; midden in het centrum op het Nieuwe Erf . Hier werd een moderne, open muziekkoepel gebouwd, die op zijn Lunters ‘Ut Aarfhuus’ heet.

Bennekom
De eerste muziektent van Bennekom kwam in 1932 van de muziekvereniging ‘Kunst Veredelt’ uit Barneveld. Het was een verplaatsbaar model, waar het beste na 43 jaar gebruik wel van af was. O.B.K. (Oefening Baart Kunst) bouwde dan ook vier jaar later al een vaste muziektent in het dorp. Deze vierkante muziektent was gelegen in het plantsoen op de hoek van de Strooiweg en de Prins Bernhardlaan. De koepel werd in de loop der jaren steeds minder gebruikt en raakte langzaam maar zeker in verval. Omstreeks 1976 werd besloten tot afbraak over te gaan.

Otterlo
Aan de Arnhemseweg, tegenover café Grevers stond de eerste Otterlose muziektent. Met een concert door O.B.K.-Otterlo werd deze muziektent in april 1949 geopend. Het laatste concert in deze koepel werd gegeven in september 1962; men wilde een rustiger en ruimer punt. Een jaar later, op 12 oktober 1963 werd de nieuwe muziekkoepel, nabij de Hervormde Kerk, in gebruik genomen. Het was opnieuw, het dan 40-jarige, O.B.K. die (een deel van) het openingsconcert verzorgde. De Otterlose muziektent wordt nog slechts sporadisch gebruikt.

Harskamp
In het militaire schietkamp Harskamp stond van omstreeks 1910 tot 1940 een muziektent, waar militaire muziekkorpsen uit het hele land regelmatig concerten gaven. In het begin van de Tweede Wereldoorlog werd deze muziektent afgebroken.
In het dorp Harskamp werd in 1945 een eenvoudige houten muziektent gebouwd aan de Molenweg. Deze tent werd gebruikt door muziekvereniging ‘Excelsior’. Omstreeks 1965 werd het bouwwerk door de jeugd gesloopt. In het plantsoen tegenover de kazerne werd in 1972 een moderne muziekkoepel gebouwd. De opening vond plaats op 18 augustus van dat jaar, waarbij men tevens het 50-jarig bestaan van ‘Excelsior’ vierde.

Hoewel het dorp Ede niet meer over een muziekkoepel beschikt leeft de behoefte er naar nog steeds. In zijn nieuwjaarsrede van 2010 hield burgemeester C. van der Knaap, een warm pleidooi voor de komst van een muziektent op de (nieuwe) Markt.

Getoonde foto
GA43360

 
Rubriek:Cultuur, sport, recreatie en evenementen
Trefwoorden:Muziek
 
Gebruikte bronnen
Laansma S. en T. Brouwer Muziektenten in Gelderlandhttps://hdl.handle.net/21.12142/GEB25168939
Bruggen, Gerard van Marktplaats Ede : op zoek naar de geschiedenis van het marktterrein in Edehttps://hdl.handle.net/21.12142/GEB25159989
1001 Documentatieverzameling Gemeentearchief Ede, map 5.29https://hdl.handle.net/21.12142/GEB31482681
 
Gerelateerde verhalen
De Harmonie
Fanfareorkest Kunst Na Arbeid Lunteren KNA

Geschreven door Henk M. Klaassen op 2011
Gewijzigd op 2023


Locatie op kaart